Σελίδα 1 από 1

ΔΣΕ -Συγκρότηση Γενικού Στρατηγείου του ΕΛΑΣ- Μπαρμπαχρήστος

Δημοσιεύτηκε: Σάβ 12 Μάιος 2012, 06:29
από xristosz
Η συγκρότηση του Γενικού Στρατηγείου του ΕΛΑΣ
Για την επέτειο των 55 χρόνων από τη συγκρότηση του Γενικού Στρατηγείου του Εθνικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού - ΕΛΑΣ και επειδή σε γραπτά πολλές φορές αναφέρονται διαφορετικές ημερομηνίες της ίδρυσής του, θεωρώ απαραίτητο να γράψω το παρακάτω κείμενο με πηγές τις προσωπικές μου εμπειρίες και το βιβλίο του Στρατηγού Στέφανου Σαράφη, "Ο ΕΛΑΣ".
Από το 1942 δρούσαν σ' ολόκληρη την Ελλάδα αντάρτικα τμήματα του ΕΛΑΣ οργανωμένα σε τοπικά Αρχηγεία, καθοδηγούμενα από την ΚΕ του. Το κάθε τμήμα δρούσε αυτόνομα στην περιοχή του, στα πλαίσια του ΕΑΜικού προγράμματος Αντίστασης. Οσο το αντάρτικο κίνημα στο μεταξύ μεγάλωνε, τόσο έμπαινε η ανάγκη να υπάρξει ένα όργανο που θα συντονίζει όλη τη δράση των ανταρτικών σχηματισμών σ' όλη τη χώρα. Γι' αυτό η ΚΕ του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ, με πρωτοβουλία του ΚΚΕ, σε σύσκεψη στην Αθήνα 2 Μάη του 1943 αποφάσισε την ίδρυση του Γενικού Στρατηγείου, για το συντονισμό του ένοπλου αγώνα.
Τη Διοίκηση του Συντονιστικού αυτού Στρατιωτικού Οργάνου αποτελούσαν οι: Στέφανος Σαράφης, Συνταγματάρχης, Αρης Βελουχιώτης, Καπετάνιος και Ανδρέας Τζήμας (Σαμαρινιώτης), αντιπρόσωπος του ΕΑΜ.
Ο Σαράφης και ο Σαμαρινιώτης πήραν μέρος στη σύσκεψη της ΚΕ του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ στην Αθήνα. Με την επιστροφή τους στη Ρούμελη, συναντήθηκαν με τον Αρη στο χωριό Καλοσκοπή στις 19 Μάη. Την ίδια μέρα το απόγευμα έγινε η πρώτη συνεδρίαση του ΓΣ και έτσι άρχισε ουσιαστικά η λειτουργία του. Το ΓΣ την εποχή αυτή είχε ένα μικρό επιτελείο με 5 αξιωματικούς, χωρίς άλλες υπηρεσίες.
Οι Διοικήσεις των ανταρτών ήταν τριμελείς, αποτελούνταν από Στρατιωτικό, Πολιτικό και Καπετάνιο.
Στο ΓΣ είχαν υπαχθεί κάτω από τις διαταγές του: Το Στρατηγείο Μακεδονίας με Αρχηγεία Πιερίων, Πάικου, Βέρμιου, Σιάτσικου, Μπούρινου, Βαρνούντος (Βίτσι), Βόιου, υποδιαιρεμένα σε υπαρχηγεία με δύναμη περίπου 4.500 ανταρτών.
Το Στρατηγείο Θεσσαλίας, με Αρχηγεία Ολύμπου, Ανατολικής και Δυτικής Θεσσαλίας, Χασίων, υποδιαιρεμένα σε υπαρχηγεία με δύναμη 4.000 ανταρτών. Γενικό Αρχηγείο Ρούμελης με Αρχηγεία Ανατολικής και Δυτικής Στερεάς, Αττικοβοιωτίας, με υπαρχηγεία δύναμης 3.000 μαχητών.
Το Γενικό Αρχηγείο Πελοποννήσου και ο ΕΛΑΣ Αθήνας και ορισμένων άλλων περιοχών, ήταν κάτω από τις διαταγές της ΚΕ του ΕΛΑΣ, για ένα μεγάλο διάστημα. Στις 25 Μάη δόθηκαν οι πρώτες διαταγές του προς το Γενικό Αρχηγείο Ρούμελης, για να ετοιμάσει 250 αντάρτες του υπαρχηγείου Δομοκού για την επιχείρηση της ανατίναξης της Γαλαρίας στο Κούρνοβο.
Στις 29 Μάη ο Αγγλος συνταγματάρχης Εντι Μάγιερς και ο Σαράφης συμφώνησαν για μια συνάντηση στο Λιάσκοβο στις 5 Ιούνη, του Ν. Ζέρβα, των Αγγλων και του ΓΣ του ΕΛΑΣ, για συντονισμό των ενεργειών τους.
Οι δυνάμεις των ανταρτικών ομάδων εκείνη την εποχή ήταν: ΕΛΑΣ, 12.000 περίπου μαχητές. ΕΔΕΣ, 500 και της ΕΚΚΑ 200.
Το ΓΣ κινήθηκε προς τη Βόρεια Πίνδο, όπου βρίσκονταν οι βασικές δυνάμεις του ΕΛΑΣ. Ο Αρης είχε μείνει στη Ρούμελη για την οργάνωση της επιχείρησης στο Κούρνοβο. Το ΓΣ πέρασε διαδοχικά, Λιάσκοβο, Γαρδίκι, Κότορι, Μηλιά, Ανθοχώρι, Μέτσοβο και στις 15 Ιούνη έφθασε στην Αβδέλλα, όπου συναντήθηκε με τις διοικήσεις των ανταρτών Μακεδονίας, Ηπείρου και Θεσσαλίας, όπου παρέμεινε μέχρι το τέλος του μήνα. Στις 5 Ιούλη βρισκόταν στο χωριό Καστανιά Καλαμπάκας, για την υπογραφή της συμφωνίας συνεργασίας μεταξύ ΕΛΑΣ και Στρατηγείου Μέσης Ανατολής (ΣΜΑ) και για να πάρει μέρος στην Πανθεσσαλική Συνδιάσκεψη ανταρτών, στις 7 Ιούλη. Σ' αυτήν πήραν μέρος το ΓΣ του ΕΛΑΣ, οι Αγγλοι στρατιωτικοί σύνδεσμοι Ε. Μάγιερς, Κ. Γκουντχάουζ, Γιουγκοσλάβοι και Αλβανοί παρτιζάνοι. Μετά το τέλος των εργασιών το ΓΣ έδωσε διαταγή στον επιτελάρχη του Δ. Πετρουλάκη, συνταγματάρχη μηχανοκίνητων, να φύγει μαζί με άλλους αξιωματικούς για τη Μεσοχώρα (Βιτσίστα) Τρικάλων, για να ετοιμάσουν τη μόνιμη εγκατάσταση του ΓΣ.
Ο Σαράφης με τον Βελουχιώτη, πέρασαν από τα Δολιανά, Κρανιά, Δραγοβίστι και επιθεώρησαν το Νοσοκομείο του Στρατηγείου Θεσσαλίας. Ο Σαμαρινιώτης έμεινε στη Μακεδονία για να έρθει σε επαφή με τον Τίτο.
Στις 18 Ιούλη, εγκαταστάθηκε στο Περτούλι το κοινό Γενικό Στρατηγείο ΕΛΑΣ - ΕΔΕΣ - ΕΚΚΑ και αγγλική αποστολή όπου έμειναν έως τις 24 Οκτώβρη 1943. Το ΓΣ διέταξε τη συγκρότηση επιτελείων στα στρατηγεία και ίδρυσε τη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών ΕΛΑΣ όπου άρχισε αμέσως και η εκπαίδευση των μαθητών τον Αύγουστο του 1943.
Στα τέλη του Ιούλη έγινε το ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο που πήραν μέρος η διοίκηση του ΓΣ, Αρχηγοί Στρατηγείων Μακεδονίας, Θεσσαλίας, Ηπείρου και Ρούμελης. Πάρθηκαν αποφάσεις, όπως, ο ΕΛΑΣ να οργανωθεί κατά το σύστημα του Τακτικού Στρατού και τα Στρατηγεία να πάρουν τις ονομασίες των Μεραρχιών που υπήρχαν στις περιοχές τους.
Το ΓΣ καθοδήγησε επάξια τον λαϊκό στρατό και πρωτοστάτησε στην οργάνωση και διεξαγωγή του ένοπλου αγώνα, στο συντονισμό των ΕΛΑΣιτών στις μεγάλες επιχειρήσεις κατά των Ιταλο - γερμανο - βουλγάρων κατακτητών, σ' ολόκληρη τη χώρα. Στη συνθηκολόγηση της ιταλικής Μεραρχίας "Πινερόλο" στη Θεσσαλία. Μεγάλη η συμβολή επίσης στο συμμαχικό αγώνα που κρατούσε 12 εχθρικές μεραρχίες στην Ελλάδα.
Το Γενικό Στρατηγείο έμεινε στο Περτούλι μέχρι τις 24 Οκτώβρη, οπότε και μετακινήθηκε - λόγω των μεγάλων στρατιωτικών γερμανικών επιχειρήσεων - για να φθάσει ύστερα από μια μεγάλη πορεία, στις 17 Νοέμβρη, στο χωριό Κεράσοβο της Ευρυτανίας, όπου και παρέμεινε μέχρι την απελευθέρωση. Αργότερα είχε έδρα τη Λαμία, τα Τρίκαλα και για λίγες μέρες σε Μέτσοβο και Μουρελί.
ΗΛΙΑΣ ΑΡΜΑΓΟΣ